TIBICINES

TIBICINES

Festo quoque Flatores, ad varia olim adhibiti. Ovid. Fastor. l. 6. v. 657.

Temporibus veterum Tibicinis usus Avorum

Magnus, et in magno semper honore fuit.

Cantabat sanis, cantabat Tibia Ludis,

Cantabat maestis Tibia funeribus.

v. 667.

Quaeritur in scena cava Tibia, quaeritur aris.

Unde inter Sacrorum ministros, quorum proin Romae frequens apud Antiquos usus. Non enim apud Graecos tantum, verum etiam apud Romanos Tibicines sacris praeerant, hinc Spondaulae appellati. Victorinus de Spondeo: Dictus a tractu cantus, qui per longas tibias a supplicantibus editur: Unde Spondaulae. Sicut, qui religionis causâ suneribus adhibebantr, Τυμβαύλαι dicti sunt, ut liquet ex Dione Chrysostomo, Orat. 49. quos Appuleius, Florid. l. 1. Monumentarios vocavit Ceraulas. In tutela autem erant Minervae Musices primae repertricis, et minusculis quinquatribus ad eius aedem conveniebant, plenam iis feriis nacti per urbem vagandi, popinasque, etiam Censore contemptô, subintrandi licentiam. Varro de L. L. l. 4. Quinquatrus minusculae dicuntur Iuniae Idus, ob similitudinem maiorum, quod tibicines tum feriati per urbem vagantur et convenivut ad aedem Minervae. Cuius ritus initia his verbis exponit Liv. l. 9. c. 30. Eiusdem anni rem dictu parvam praeterirem, nisi ad Religionem visa esset pertinere. Tibicines prohibiti a proximis Censoribus erant, in aede Iovis vesci, quod traditum antiquitus erat. Aegre passi Tibur unô agmine abierunt, adeo ut nemo in urbe esset, qui sacrisicits praecineret. Eius rei religo tenuit Senatum, legatosque Tibur miserunt, ut darent operam, ut hi homines Romanis restituerentur. Tiburtini benigne polliciti, primum accitos eos in Curiam hortati sunt, ut reverterentur Romam: Postquam pelli nequibant, consiliô haud abhorrente ab ingeniis hominum, eos aggrediuntur. Die festô alii alios per speciem celebrandarum cantu epularum causâ invitant, et vinô, cuius avidum genus est, oneratos sopiunt, atque ita in plaustra vinctos coniciunt atque Romam deportant; nec prius sensêre, quam plaustris in Foro relictis, plenos crapulâ eos lux oppressit: tunc concursus Populi factus, impetratôque, ut manerent, datum ut tr iduum quotannis ornati (vestibus scil. floridis muliebribusque et capite personis tectô, ut Valerius aliique tradunt) cum cantu, atque hâc, quae nunc sollennis, licentiâ, per Urbem vagarentur restitutumque in aede vescendi ius iis, qui in sacris praecinerent. Vide quoque Plut. in Quaest. Rom. Quaest. 55. Val. Maximum, l. 2. c. 5. ex. 4. Ovid. Fastor. l. 6. Alios. Ideo vero sacris adhibebantur, ne quid inter sacrificandum infausti audiretur; atque ad eum usum tibias e buxo adhibuerunt; quibus solis apud Graecos Latinosque in Templis fuisse locum, discimus ex Athenaeo, l. 4. c. 24. et Lilio Giraldo, Syntagm. Deorum Gentil. 17. Collegium Tibicines in Urbe habuisle, docet Livius, et antiquae Inscriptiones: Inter quas veteris marmoris fragmentum sic habet; Imp. Caesari. M. Aurelio. Antonino. Pio. Felici. Augusto. Tibicines. Romani. qui. sacris. publicis. praest. sunt. Aliud, Dianae. Lucinae. invictae. Cn. Pompeius. Cn. Lib. Barbus. Procurat. Tibicen. Rom. voto. suscepto. l. m. apud Thom. Dempsterum, Paralipom. in Rosin. l. 3. c. 31. qui de eorum in funeribus usu, l. 5.

c. 39. in conviviis, eod. lib. prolixe agit, et Ludis quoque sollennioribus seu commissionibus adhibitos docet, ex Varrone apud Nonium. Idem a Palmerio solo observatum addit, amantes ante dominatum suarum fores noctu Tibicines adhibere consuevisle: uti ex Scaligero κρουσιθύρου et θυροκοπικοῦ modi meminimus. Si modulis lenibus tibicen incinat, Ischiadicos iuvari, scribit A.

Gellius, l. 4. c. 13. Ubi Ant. Thysius ex theophrasto id fieri potius harmoniâ Phrygiâ docet, quae omnium vehementissima est, et aptissima ad antmos audientium divinô quôdam furore incitandos. Unde veretur, ut Gellius ista satis fideliter retulerit. Certe phalangiorum in Apulia, quae hodie vulgo Tarantulae, letalis morsus est, neque aliud eius exploratius remedium, quam in Citharoedis et Tibicinibus: quibus auditis, velut e gravi somno excitatus, qui morsus est, attonitus, et extra se positus, saltare ac tripudiare incipit, sicque motu venenum excutere conatur, Muretus, l. 14. c. 6. etc. Sed et inter Familiares Tibicines atque Tibicinae fruêre. Licet enim Minerva tibias abiecerit, quod vultum inflantis deformarent, non defuêre tamen ex eius sexu quae abiectas tollerent. Unde Plautus, Stichô, Actu 2. Sc. 2. v. 56.

Post, ut occoepi narrare Fidicinas, Tibicinas,

Sambucinas advexit secum formâ eximia.

Tibicen autem et Fidicen, qui Duillio, cuius primum Triumphum legimus navalem, praeibant a cena revertenti, an servi fuerint, nec ne, alii viderint. Laurent. Pignorius de Servis. Ut de ornatu verbum addam, Tibicines coronatos conviviis inductos habes apud Car. Paschalium, Coronar. l. 1. c. 4. de Capistro illorum supra in hac voce: de Tibicinum vero, apud Hebraeos, usu, ubi de rebus eorum.